این در حالی است که در ایران فولاد سالانه وارد فضای جدیدی در قالب بخشنامه‌ها و سیاست‌های مختلف شده و نمی‌تواند در مسیری که باید پیش برود.
نکته مهم این است که صنعت فولاد یکی از صنایع اشتغالزا شناخته می‌شود، به نحوی که در جهان اشتغال بیش از شش میلیون نفر به صورت مستقیم و ۴۰ میلیون نفر به صورت غیرمستقیم را به خود اختصاص داده است و گفته می‌شود فولاد موجب اشتغال ۹۶ میلیون نفر در جهان و تولید حدود ۸/۳ درصد از درآمد جهان شده است. در نتیجه مسوولان باید با تمرکز بر سیاستگذاری شایسته و پایدار به سمت کیفی‌سازی و توسعه محصولات فولادی حرکت کنند.
با توجه به این موارد ایران باید سهم خود را در تولید فولادهای پیشرفته با ارزش‌افزوده بالا افزایش دهد و به سمت کیفی‌‌سازی محصولات پیش برویم. در این بین باید تولید فولاد پیشرفته با ارزش‌افزوده بالاتر را به عنوان یک پارادایم جداگانه در نظر گرفت و شرایط ظهورش را نیز فراهم کرد. برای حرکت به سمت کیفی‌سازی محصولات فولادی نیازمند سیاستگذاری مناسب دولت هستیم. انتظار می‌رود در حوزه‌های مختلف از جمله اکتشاف، استخراج و تامین مواد اولیه گام‌های اساسی برداشته و راه‌ها هموار شوند.

فولادی‌ها به نتیجه خواهند رسید
در ادامه شاهد سنگ‌اندازی دولت در قالب عوارض صادراتی ۴۰۰ درصدی هستیم. البته بالاخره بعد از سه هفته با رسیدگی به اولین شکایت که توسط بنگاه‌های اقتصادی، افراد و تشکل‌ها به دیوان عدالت اداری تسلیم شده بود، دیوان بر اساس وجود اشکالات قانونی در این مصوبه، رای به توقف اجرای آن داد. در این خصوص یک کارشناس صنعت فولاد گفت: لغو مصوبه عوارض صادراتی توسط دیوان عدالت اداری، چراغ سبز صادرات را دوباره روشن خواهد کرد. علی یاری اظهار کرد: خیز ایران برای صادرات فولاد باکیفیت قطعا نتیجه خواهد داد.
وی گفت: در شرایطی که تقاضا برای محصولات فولادی در اروپا به‌شدت افت کرده و خصوصا حاشیه سود تولید ورق‌های فولادی افت شدیدی را تجربه کرده، صادر‌کنندگان وارد گود شده‌اند و خواستار افزایش محدودیت‌های واردات فولاد هستند.
این فعال بازار فولاد تصریح کرد: فولادسازان جهانی تحت‌تاثیر کاهش تقاضا، در ۲۸ کشور عضو اتحادیه، یا تولید خود را کاهش داده‌اند یا تولید در برخی مجتمع‌های خود را به کلی متوقف کرده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه این فرصت طلایی در اختیار صادرکنندگان ما قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: با توجه به نیاز کشور به ارز، دولت با حمایت و همراهی صادرکنندگان می‌تواند بخش اعظمی از این نیاز را جبران کند.
به گفته یاری، صنعت فولاد ایران اساسا یک صنعت صادرات‌محور و بین‌المللی است و از تکانه‌های اقتصاد جهانی تاثیر می‌پذیرد و بخش مهمی از نیازهای ارزی کشور را از طریق صادرات فولاد تامین می‌کند. با این حال، باز هم برای صادرات باید محموله به محموله از وزارت مجوز دریافت کنند.
این فعال فولادی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به ضعف زیرساخت‌ها در حوزه حمل‌و‌نقل و انرژی اشاره کرد و گفت: این موضوع یکی از معضلات دیگری است که موجب تحمیل هزینه‌های بسیار به صنعت و اقتصاد و اتلاف هر چه بیشتر سرمایه و زمان شده است.
وی با تشویق فولادی‌ها برای تولید و صادرات اظهار کرد: بخش معدن و فولاد در سال‌های نه‌چندان دور بیش از قبل موجب رونق کشور و کارآفرینی خواهد شد، لذا روزی دولتمردان از سنگ‌اندازی در پیش پای این صنعت دست می‌کشند، پس برای آن روز قوی بمانید.

نیاز سنگ‌آهن
دغدغه اصلی در چرخه زنجیره فولاد تامین مواد اولیه سنگ‌آهن و آهن اسفنجی است. باید گفت که در این خصوص در مکران و ستاره سیمین هرمز برنامه‌هایی برای اکتشاف وجود داشته، ضمن اینکه درباره واردات سنگ‌آهن از افغانستان نیز چندین سال صحبت‌هایی شده، اما هنوز اقدامی نشده است. در واقع به دلیل تحریم‌ها ایران راهی برای واردات دریایی سنگ‌آهن نداشته و بنادر کشور هم برای این نیاز جوابگو نبوده‌اند.
در این رابطه از جهتی می‌شود گفت که معادن هماتیتی در کشور مغفول مانده‌اند. در کشور ما ۵۰ میلیارد تن ذخایر تیتانیوم مگنتیت وجود دارد که به آن توجهی نشده است. در این بین عربستان از سال ۲۰۰۶ بزرگ‌ترین تولیدکننده تیتانیوم دنیاست و توانسته جایگاه خوبی را به دست آورد. عیار معادن تیتانیوم مگنتیت ایران ۸/۱۱ درصد است که می‌توانیم از آن کنسانتره با عیار ۳۴ درصد تولید کنیم. محصول نهایی تیتانیوم با عیار ۹۹ درصد، حدود ۶۵۰ هزار دلار برای هر تن ارزش دارد که ارزش بالایی است و می‌توان مستقیما از تیتانیوم مگنتیت به آهن اسفنجی رسید.

نیاز به کیفی‌سازی
در ادامه بحث کیفی‌سازی محصولات فولادی مطرح است. در این خصوص تاکید می‌شود که ما باید سهم خود را در تولید فولادهای پیشرفته با ارزش‌افزوده بالا افزایش دهیم و به سمت کیفی‌سازی محصولات فولادی پیش رویم.
۵۵ میلیون تن ظرفیت صنعت فولاد به عنوان گام نخست این صنعت بوده است. در این بین باید تولید فولادهای پیشرفته با ارزش‌افزوده بالا را به عنوان یک پارادایم جداگانه در نظر بگیریم. برای آنکه بتوانیم جریان بازاریابی و فروش فولاد در کشور را حفظ کنیم باید بتوانیم فولاد کیفی تولید کنیم. با تولید فولادهای باکیفیت، سود باکیفیت بالا خواهیم داشت که معنای آن پایداری تولید است. در این بین فاصله تولید فولادهای باکیفیت ایران و جهان معنادار است.
به هر حال باید سهم خود را در تولید فولادهای پیشرفته با ارزش‌افزوده بالا افزایش دهیم و برای کاهش آسیب‌های تجاری در این مسیر گام برداریم. باید به سمت کیفی‌سازی محصولات فولادی برویم. در این روند سیاستگذاری دولت در حوزه فولاد باید اصلاح شود و در جهت حامی تولید‌کننده‌های فولاد برآید.

منبع: روزنامه جهان صنعت