در شرایط فعلی صعود مستمر نرخ ارز و واهمه از کاهش ارزش پول ملی زمینه خریدهای سرمایه‌‌‌ای در بازار آزاد مقاطع طویل فولادی را فراهم کرده است، اما احتمال بروز رکود تورمی در بازار مقاطع طویل فولادی در میان‌مدت و بلندمدت و قفل معاملات به دلیل نبود تقاضای مصرفی وجود دارد؛ موضوعی که بروز آن به تحمیل زیان به کل زنجیره آهن و فولاد و بدنه اقتصاد و به‌خصوص صنایع تکمیلی منجر می‌شود.

حامیان صعود میلگرد
رکورد قیمت میلگرد در بازار آزاد تهران ظرف هفته گذشته شکسته شد و این محصول به کانال قیمتی ۲۰‌هزار تومان صعود کرد. کاهش تولید آهن‌‌‌اسفنجی با شروع فصل سرما در کشور، سیگنال مثبت ارزی و هجوم نقدینگی سرگردان به بازار مقاطع طویل فولادی با هدف در امان‌ماندن از کاهش ارزش پول ملی و تورم از جمله دلایل رکوردشکنی قیمتی مقاطع طویل فولادی در بازار داخل بود. البته این تمام ماجرای صعود بهای میلگرد نیست، عزم جدی بورس‌کالا برای تغییر نرخ ارز محاسباتی در معاملات این بازار از نیمایی به ارز متشکل با افزایش هزینه تولید زمینه صعود بهای میلگرد به کانال ۲۰‌هزار تومانی را فراهم کرد و در ادامه از تثبیت نرخ این محصول در این کانال قیمتی حمایت می‌کند.

چرا قیمت پایه شمش رکورد زد؟
فولادسازان کشور روز دوشنبه دوازدهم دی‌ماه حدود ۱۱۰‌هزار تن شمش فولاد را با نرخی در بازه ۱۵‌هزار و ۳۶۰تومان تا ۱۶‌هزار و ۳۱۸تومان در رینگ صنعتی بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران عرضه کردند. این ارقام رکورد تاریخی قیمت پایه عرضه شمش در بازار فیزیکی است. میانگین وزنی قیمت پایه عرضه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا در روز دوازدهم دی برابر ۱۶‌هزار و ۶۰تومان بود. در حالی شمش فولاد با نرخ میانگین ۱۶‌هزار تومانی رهسپار بازار فیزیکی بورس‌کالا شد که به گزارش متال‌‌‌بولتن، این محصول فوب خلیج‌فارس نرخی برابر ۴۷۵ تا ۴۸۰دلار به‌ازای هر تن داشت. با احتساب نرخ دلار نیمایی ۲۸‌هزار و ۵۰۰تومان و در نظر گرفتن میانگین بهای فروش برابر ۵/ ۴۷۷دلار، نرخ ریالی فروش شمش فولاد برابر با ۱۳‌هزار و ۶۰۰تومان خواهد بود.

همچنین با احتساب نرخ دلار ۳۳‌هزار و ۷۰۰تومان که گفته می‌شود، برخی شرکت‌های فولادی پس از رقابت موفق به فروش ارز خود با این نرخ شده‌‌‌اند، قیمت ریالی صادرات هر کیلوگرم شمش فولاد کشور فوب خلیج‌فارس برابر ۱۶‌هزار تومان خواهد بود. به این ترتیب، فرمول ابداعی بورس‌کالا در تعیین قیمت پایه، اگرچه در ابتدا با هدف جداسازی بازار فولاد از نوسان نرخ ارز انجام شد و مدافعان، این روش را مسیری برای جلوگیری از سرایت نوسان غیرمعمول نرخ ارز یا نوسان قیمت محصولات جهانی به بازار داخل عنوان می‌‌‌کردند، امروز این فرمول به مسیری برای دور زدن نرخ ارز نیمایی و تطبیق قیمت پایه براساس نرخ دلار توافقی تبدیل شده است. استقبال نوردکاران از شمش فولاد عرضه‌شده با نرخ ۱۶‌هزار تومان نسبتا محدود بود و تنها ۴۴‌هزار و ۶۰۰تن شمش فولاد در این بازار مورد معامله قرار گرفت.

به این ترتیب تنها ۴۱‌درصد شمش فولاد عرضه‌شده در این بازار مورد معامله قرار گرفت. این در حالی بود که ظرف دوهفته گذشته ۱۰۰‌درصد شمش فولاد عرضه‌شده در این بازار مورد معامله قرار گرفته بود. میانگین نرخ فروش شمش فولاد از بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران در روز دوشنبه یازدهم دی‌ماه برابر ۱۶‌هزار و ۱۰۰تومان بود، به این ترتیب اگرچه نوردکاران احتمال کمبود عرضه شمش در هفته‌‌‌های آینده به دلیل کاهش تولید شمش در نتیجه کمبود آهن‌‌‌اسفنجی را می‌دهند، اما پذیرش شمش فولاد ۱۶‌هزار تومانی به‌سادگی میسر نیست.

کف‌‌‌سازی میلگرد در کانال ۲۰‌هزار تومانی
با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس نرخ تمام‌شده فروش شمش در رینگ روز دوازدهم دی‌ماه برابر ۱۷‌هزار و ۶۰۰تومان خواهد بود. با در نظر گرفتن هزینه حمل ۵۰۰تومانی و احتساب هزینه تبدیل، قیمت تمام‌شده تولید هر کیلوگرم میلگرد با این شمش برابر ۲۰‌هزار تومان خواهد بود. به این ترتیب صعود بهای شمش به کانال قیمتی ۱۶‌هزار تومانی، کف‌‌‌سازی میلگرد در کانال ۲۰‌هزار تومانی را به همراه دارد.
در حالی میلگرد ظرف یک‌هفته اخیر مقاومت ۲۰‌هزار تومانی را شکست و به این کانال قیمتی صعود کرد که واهمه از سقوط ارزش پول ملی و افزایش خریدهای سرمایه‌‌‌ای به رونق بازار آزاد مقاطع طویل فولادی انجامید. به گفته فعالان بازار آزاد مقاطع طویل فولادی، با وجود صعود شتابان قیمت در بازار آزاد، بر حجم تقاضا برای خرید مقاطع در کانال قیمتی جدید افزوده شده است. اگرچه بهای شمش حامی حفظ کانال قیمتی ۲۰‌هزار تومانی برای میلگرد است، اما نبود تقاضای مصرفی در بازار داخل باعث می‌شود که در میان‌مدت و بلندمدت بازار آزاد مقاطع طویل فولادی دچار وضعیت رکودی شود.

بن‌‌‌بست صادراتی
قیمت تمام‌شده تولید هر کیلوگرم میلگرد با احتساب نرخ فروش شمش در روز دوازدهم دی‌ماه برابر ۲۰‌هزار تومان بود. با احتساب دلار نیمایی ۲۸‌هزار و ۵۰۰تومانی، نرخ دلاری تولید هر تن میلگرد برابر ۷۰۱دلار بود. این در حالی است که در بهترین شرایط نوردکاران کشور امکان صادرات میلگرد با نرخی در محدوده ۵۳۰ تا ۵۴۰دلار به ازای هر تن را دارند و مصوبه بانک‌مرکزی نیز آنها را موظف به عرضه ارز حاصل از صادرات در بازار نیما کرده است. به این ترتیب فرمول بورس‌کالا در تعیین قیمت پایه نه‌‌‌تنها باعث گرانی محصول نهایی در بازار داخل شده بلکه زمینه تضعیف صادرات محصولات نهایی را فراهم کرده است.
منبع: دنیای اقتصاد