رکود صنعتی مچ فولاد را خوابانده و تولید این فلز اساسی را به سطحی کمتر از سال گذشته عقب رانده است؛ موضوعی که جنگ‌‌‌های تجاری و نظامی، ابهامات حاکم بر فضای اقتصاد و روند پرفراز و نشیب پاندمی، آن را تشدید کرده است. از بین ۱۰بازیگر اصلی صنعت فولاد جهان، هند تنها بازیگری است که دو فصل نخست سال را با رشد تولید فولاد پشت سر گذاشته است. طبق آمارهای انجمن جهانی فولاد، ۹ کشور چین، برزیل، آمریکا، ایران، ترکیه، روسیه، ژاپن، کره‌جنوبی و آلمان در نیمه اول ۲۰۲۲ با کاهش تولید روبه‌رو شده‌‌‌اند و این در حالی است که هند با مجموع تولید ۶۳میلیون و ۲۰۰‌هزار تن، رشد ۸/ ۸درصدی را تجربه کرده است. از منظر منطقه‌‌‌ای وضعیت بدتر است و تمام ۱۰ منطقه اصلی تولید فولاد افت شدید را گزارش کرده‌‌‌اند. این وضعیت موجب شده است تا مجموع تولید جهانی فولاد در دو فصل نخست ۲۰۲۲ با افت ۵/ ۵درصدی به کمتر از ۹۵۰ میلیون تن محدود شود. افت جهانی تولید فولاد در ژوئن به عنوان آخرین ماه فصل دوم شدیدتر بوده، به طوری که تولید جهانی فولاد کمی بیش از ۱۵۸میلیون تن بوده که به معنی نزول ۹/ ۵درصدی تولید این فلز اساسی بوده است. بدترین افت تولید فولاد برای روسیه، اوکراین و دیگر بازیگران منطقه CIS بوده که به ۱۸درصد می‌‌‌رسد.

در عین حال چین نیز به عنوان مهم‌ترین بازیگر صنعت فولاد در بین کشورهای جهان ۵/ ۶‌درصد افت تولید داشته که گویای کاهش قابل‌توجه در تولید فلز فولاد بوده و از اثر افول قیمت فولاد در بازارهای جهانی و سخت‌‌‌گیری‌‌‌های زیست‌محیطی دولت چین بر فولادسازان این کشور خبر می‌دهد. افت قابل‌توجه تولید فولاد در ایران در نیمه اول ۲۰۲۲ بیش از ۱۰‌درصد بوده و موجب شده است تا کل تولید فولاد کشور به ۶/ ۱۳میلیون تن کاهش پیدا کند. سال گذشته در همین مدت ایران بیش از ۱۵میلیون تن فولاد تولید کرده بود. ایران در حالی در ششمین‌ماه از سال ۲۰۲۲ افت ۸/ ۱۰درصدی تولید فولاد را تجربه کرده که کل تولید فولادسازان ایرانی در این ماه ۲/ ۲میلیون تن بوده است. بررسی آمارهای تولید انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد که وضعیت سختی بر صنایع جهان حاکم است و همین وضعیت سخت موجب شده است تا تقاضای چندانی برای فولاد در بازارهای جهانی شکل نگیرد. خودروسازی با توجه به کاهش چشمگیر تولید و نیز مسائلی که در زنجیره تامین آن بروز کرده، تقاضایی کمتر از همیشه را به فولادسازان می‌دهد که همین عامل موجب شده است تا رکوردهای تولید سال‌های قبل تکرار نشود. اثر این موضوع روی تولید همه فولاد‌سازان در سراسر جهان نمود جدی داشته است. برای نمونه بخش فولاد آمریکا به عنوان چهارمین قطب تولید فولاد دنیا نیز ۲/ ۲درصد کاهش یافته که در نهایت موجب شده است تا کل تولید این کشور به ۱/ ۴۱میلیون تن محدود شود. روسیه، کره‌جنوبی، آلمان، ترکیه و برزیل که رتبه‌‌‌های پنجم تا نهم را در جدول جهانی تولید فولاد به خود اختصاص داده‌‌‌اند، به ترتیب در نیمه اول سال ۲۰۲۲ افت تولید جدی را تجربه کرده‌‌‌اند. برای نمونه روسیه درگیر جنگ و تحریم با افت ۲/ ۷درصدی تولید فولاد روبه‌رو شده و کل تولیدش در نیمه اول ۲۰۲۲ به ۴/ ۳۵میلیون تن رسیده است. افت روسیه البته در ششمین ماه از سال ۲۰۲۲ بدتر از این اعداد بوده و به ورای ۲۲درصد رسیده که موجب کاهش تولید ماهانه فولاد در روسیه تا مرز ۵ میلیون تن شده است.

چنان‌که اشاره شد، چین با تولید ۵۲۶میلیون تن، به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد دنیا در این دوره شناخته شده است. با این حال، تولید فولاد چین در این دوره ۵/ ۶‌درصد کاهش داشته است. البته کل حجم تولید ماهانه چین از مرز ۹۰میلیون تن گذشته که گرچه کاهش ۳/ ۳درصدی را نشان می‌دهد؛ اما نسبت به روند کلی افت تولید در چین آهنگ نزولی آن کمتر است. از آنجا که سهم چین از مصرف فولاد با کشور دیگری قابل مقایسه نیست، به نظر می‌رسد افول جهانی حجم تولید به کمتر از ۹۵۰میلیون تن دلیل چینی دارد. هند دیگر موتور رشد اقتصاد آسیا که موفق شده در زمینه توسعه صنعتی فولاد گام‌‌‌های مناسبی بردارد، توانسته مجموع تولید خود در نیمه اول را به ۲/ ۶۳میلیون تن برساند؛ عددی که برای ششمین ماه از سال ۲۰۲۲ معادل ۱۰میلیون تن بوده است. خبر بد درباره بازار فولاد، کاهش چشمگیر تولید صنعتی در ژاپن است که خود را در آمارهای تولید فولاد نیمه اول ۲۰۲۲ این کشور نمایان کرده است. ژاپن در این نیمه با تولید ۴۶میلیون تن به ترتیب در رتبه‌‌‌ سوم بزرگ‌ترین سازندگان فولاد جهان قرار داشته ‌‌‌است. در ماه ژوئن نیز آمار تولید این کشور حدود ۵/ ۷میلیون تن بوده که افت بالغ بر ۸درصدی را برای فولادسازان ژاپنی گزارش می‌کند. نیپون به‌عنوان سردسته فولادسازان ژاپن یکی از بزرگ‌ترین کاهش‌‌‌های تولید را در این ماه تجربه کرده است. ترکیه که یکی از بازیگران مهم بازار فولاد به‌ویژه در بخش خرید قراضه و مصرف آن است، طبق گزارش جهانی فولاد توانسته است در ۶ماه اول ۲۰۲۲ ۱۹میلیون تن فولاد تولید کند؛ عددی که به‌رغم حجم قابل‌توجه آن، کاهشی بودن تولید این فلز حیاتی در همسایه غربی ایران را نشان می‌دهد. افت تولید فولاد البته در ترکیه در ژوئن شدت گرفته و به ورای ۱۳درصد رسیده است تا مجموع تولید این کشور در این ماه به کمتر از ۳میلیون تن عقب بنشیند.

منبع: دنیای اقتصاد