قیمت گندله طی روزهای اخیر در بازار بورس نسبت به کنستانتره کاهش داشته و روند نزولی را رقم زده است. کاهش قیمتی که باعث رکورد در بازار این محصول شده است. اتفاقی که ادامه دار بودن آن میتواند به اختلال در زنجیره تولید فولاد و ورق منجر شود.
عمده ترین دلیل این کاهش قیمت، مشکلات ناشی از کمبود و قطعی برق در کشور است. شرکتهای که در بخش ذوب فعالیت میکنند، نیاز مبرمی به برق دارند و به دلیل تصمیمات اخیر شرکت توانیر، در حال حاضر نمیتوانند به اندازه نیاز خود برق دریافت کنند. این امر باعث شده تا مصرف آهن اسفنجی در کشور نسبت به قبل از شروع تابستان، پایین بیاید که تبعات آن برای قیمت گندله زیان بار بوده است. مشکلی که با شروع فصل زمستان، به طریق دیگری زنجیره فولاد را مختل میکند. در زمستان به دلیل کمبوود گاز، تولید آهن اسفنجی در کشور کم میشود و اختلال دیگری در بازار به وجود میآید. این امر زنجیره فولاد را با مقدار زیادی از گندله روبهرو میکند که با توجه به تحولات بازار، خریداری ندارد. در حال حاضر، رکود این محصول، باعث وجود 8 میلیون تن گندله در بازار شده است که تقاضای برای آن وجود ندارد.
در کنار اثرات قطعی برق و گاز در قیمت گندله، مکانیزم قیمت گذاری در بورس هم تاثیرات منفیی بر قیمت گندله دارد. طبق گفته اکثر کارشناسان این بخش، فرآیند قیمتگذاری زنجیره فولاد در بورس کالا، مکانیزم اشتباهی است. قیمت گذاریهای دستوری به این بخش بسیار آسیب رسانده و این روند همچنان نیز ادامه دار است. به طور مثال، در حال حاضر قیمت آهن اسفنجی بسیار بالا نگهداشته شده است که این باعث ضرر شرکتهای ذوبی شده است و اگر این روند ادامه داشته باشد، رسیدن به اهداف طرح جامع فولاد دور از دسترس خواهد بود.
طبق طرح جامع فولاد، برای سال 1401 تولید 38 میلیون تولید فولاد در کشور پیش بینی شده بود. با توجه به ظرفیت 40 میلیون تنی فولاد کشور، رسیدن به این عدد قابل دسترسی بود اما به دلیل همین مشکلات و کاستیها، تحقق این هدف حتی برای سال 1404 هم دور از ذهن باشد. سالی که تولید 55 میلیون تن فولاد برای آن پیش بینی شده است.
با توجه به مشکلات برق و گاز، شاید مهمترین اقدامی که باید صورت گیرد، رفتن به سمت کاهش مصرف خانگی به جای صنعتی باشد. در کشورهای توسعه یافته، تامین انرژی بخش صنعتی بر بخش خانگی اولویت دارد. دلیل اصلی این سیاست، اثرات اقتصادی زیانباری تعطیلی صنایع و شرکتهای تولیدی است. شاید با اجرای سیاستهایی بتوان از خاموشی موتور محرک اقتصادی جلوگیری کرد.
در کنار این راهکار، برخی از کارشناسان از صادرات گندله نیز به عنوان راهکار یاد میکنند. در این خصوص باید به دو نکته توجه کرد. اغلب کشورها به دنبال محصولاتی هستند که برای استفاده از آن نیاز به انرژی زیادی نداشته باشند و به همین جهت گندله محصول محبوبی برای صادرات نیست. امر انرژی در قیمتگذاری هم بسیار تاثیرگذار است. در کنار آن، حمل و نقل گندله نیز فرایند پیچیده و سختی است. به همین جهت، از مزیت صادراتی این محصول در بازار جهانی کم میشود.
به نظر میرسد اصلیترین راهکار برای خروج از وضعیت رکود در بازار گندله، استفاده از ظرفیت داخلی است. ظرفیتی که با حل مشکلات انرژی، قابل استفاده است.
مطالب مرتبط