بهرام شکوری در گفت‌و‌گو با فولادنامه درباره چالش‌های اساسی معادن سنگ‌آهن در ایران گفت: یک بخش از مشکلاتی که  فعالین سنگ‌آهن در ایران دارند، بحث حقوق دولتی است. البته این را تمام فعالین حوزه معدن دارند. در برخی از اوقات دولت ترک فعل‌هایی را انجام می‌دهد مثل عدم اجرای نرم‌افزار حقوق دولتی و در نتیجه گرفتن حقوق دولتی از معادن به شکل عادلانه صورت نمی‌گیرد. همچنین مسائل محیط‌زیستی و منابع طبیعی نیز جز مشکلات این بخش محسوب می‌شود. یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که در حال حاضر معادن سنگ‌آهن با آن روبه‌رو هستند، وضع محدودیت‌های جدید برای صادرات است. البته با توجه به هدف‌گذاری که برای تولید فولاد در کشور صورت گرفته، مسئولان دولتی علاقه‌مند نیستند تا صادراتی در این بخش صورت بگیرد. بنظرم این کار درستی است ولی باید تمهیداتی هم انجام شود تا مازادی در تولید سنگ آهن در کشور نداشته باشیم. تسهیلات‌دهی به فعالین این حوزه هم یکی دیگر از مشکلات است. توسعه اکتشافات و استخراجات، تامین ماشین آلات و احداث خطوط ترابری نیاز به تسهیلات دارد.

او در ادامه افزود: ما باید به سمتی برویم که ظرفیت‌سازی برای افق 1404، یعنی تولید سالانه 130 میلیون تن سنگ‌آهن برای تامین کارخانه‌های فولادی کشور حرکت کنیم. این ظرفیت سازی یک شبه رخ نخواهد داد و باید سعی شود تا حمایت لازم از این معادن انجام گیرد. عمده این معادن جز معادن کوچک و متوسط هستند و نیاز به حمایت‌های بخش دولتی دارند، به ویژه در بعد نقدینگی. یکی  از چالش‌های اصلی این معادن، بحث زیرساخت‌ها است.  ایجاد زیرساخت‌ها جز وظایف اصلی بخش دولتی است ولی متاسفانه اجرایی نمی‌شود. این مسئله باعث می‌شود تا معادن مجبور شوند تا خود به این کارها دست زنند مثل احداث راه آهن یا تامین برق. این چالش به صورت گسترده هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد و در آینده نیز قدرت رقابت را برای این معادن کاهش می‌دهد.

شکوری درباره تاثیر قیمت‌گذاری دستوری در زنجیره فولاد نیز گفت: همواره هرچه دولت‌ها دخالت کم‌تری در بازار می‌کنند،آن بازار خود به خود به تعادل می‌رسد. متاسفانه دولت‌ها در برخی از اوقات به سمت قیمت‌گذاری دستوری می روند و این نتیجه منفی برای بازار به همراه دارد. هر زمان دولت‌ها در حوزه قیمت‌گذاری، صادرات، واردات و غیره دخالت کرده‌اند، باعث ایجاد اختلال شده‌اند در بازار. برای این امر می‌توان به قیمت‌گذاریی که برای کل زنجیره فولاد انجام دادند، اشاره کرد. در برخی از موارد این قیمت‌گذاری دستوری باعث شده تا نرخ محصولات ما حتی از قیمت  جهانی هم بالاتر باشد.

او در ادامه داد: ارز 4200 تومانی یکی از مواردی بود که مفسده زیادی برای کل اقتصاد کشور داشت و خوشبختانه در حال حاضر تلاش بر این است که حذف شود. بنظر من اگر ارز آزاد گذاشته شود، خیلی از مشکلات در بازار کم می‌شود و قیمت‌ها به نرخ جهانی نزدیک تر می‌شوند. در مجموع، این قیمت گذاری‌های دستوری فقط به تعادل بازار ضربه  می‌زنند و دود آن به چشم همه می‌رود از جمله مصرف‌کنندگان می‌رود.

شکوری درباره بحث کمبود ذخایر سنگ‌آهن و اکتشاف در اعماق هم گفت: طبق محاسبات بنده و همکارانم، مصرف سرانه فولاد در کشور در افق 1404 به ازای هر نفر به 273 کیلوگرم خواهد رسید. با توجه به این محاسبه، اگر در 1404 به تولید 55 میلیون تن برسیم، 7/17 میلیوون تن مازاد بر تولید داخل کشور خواهیم داشت. طبق این محاسبه، ما مشکل سنگ‌آهن نداریم اما مشکل مدیریت زنجیره فولاد را داریم. اگر بنای کار بر این است که بالای 17 میلیون تن فولاد مازاد در کشور تولید شود، باید برویم به سمت توسعه فولاد در خارج از کشور یا سواحل جنوبی. دسترسی به آب، کاهش هزینه های حمل و نقل، تامین آسان‌تر سنگ‌آهن از خارج و دسترسی راحت‌تر به بنادر از جمله مزیت‌های  مهم سواحل جنوبی کشور است. اگر  این اتفاق صورت گیرد، طبق محاسبات ما حتی اگر هیچ اکتشاف جدید در کشور صورت نگیرد، بیشتر از 30 سال آینده هم سنگ آهن خواهیم داشت.

او همچنین در ادامه گفت: اگر اکتشافات جدیدی انجام گیرد، طبیعتا عمر استخراج سنگ آهن ما افزایش خواهد یافت و ما را برای سالهای متمادی برای وارادت بی‌نیاز می‌کند. بخشی از این اکتشافات جدید، در اعماق پایین‌تر باید صورت گیرد. امری که نیازمند تکنولوژی جدید و به‌روز است. ماشین آلات، تکنولوژی نرم افزاری‌نو و نیروی انسانی متخصص، موارد لازم برای این نوع استخراج است.  ایران جز کشورهایی است که پتانسیل اکتشاف در عمق را دارد آنهم به واسطه قرار گرفتن بر روی کمربند آلپ_ هیمالیا. دوازده و نیم درصد طول این کمربند در ایران است و تقریبا 6 درصد از منابع دنیا بر روی آن قرار گرفته است. ما هنوز اکتشاف گسترده‌ای روی این کمربند انجام نداده‌ایم. شاید اگر ما به این منابع توجه می‌کردیم، امروز معادن بیشتری در کلاس جهانی در کشور برپا بود. شرکت های دانش بنیان در بحث تامین تکنولوژی‌های مدرن و استخراج در اعماق می‌توانند کمک رسان بخش معدن باشند.

‌