به گزارش فولادنامه، روزنامه جهان صنعت نوشت: متاسفانه سال گذشته، شاهد قطعی گاز در کارخانه‌های فولادی در مدت زمان زیادی بودیم و فعالان این حوزه به واسطه قطعی‌های به وجود آمده، ضرر زیادی را متحمل شدند. در حالی که قانون صراحتا پیش‌بینی کرده که در زمان کمبود منابع انرژی، اولویت قطعی با صنعت نیست، اما شاهدیم که محدودیت‌ها زیاد است؛ موضوعی که نشان می‌دهد دولت برخلاف شعار سال حرکت می‌کند.
با اینکه در ایران صنعت فولاد وابسته به گاز است و این صنعت بر مبنای ذخایر ارزان شروع به توسعه کرد، اما در حال حاضر این مزیت در صنعت فولاد کمرنگ شده و از سوی دیگر با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام‌نشده در صنعت برق و گاز ظرف سال‌های گذشته، با مشکل ناترازی شدید انرژی مواجه هستیم؛ موضوعی که بر روند کاهشی تولید در صنعت فولاد تاثیرگذار است.
در این بین گفته می‌شود که دولت به‌ جای قطع گاز یا برق صنایع که برای کشور ارزآوری دارند، باید به فکر حل مشکل باشد. با توجه به اینکه طبق شنیده‌ها برخی از کشورهای عربی مانند عربستان و قطر در نظر دارند با استراتژی مناسبی در چند سال آینده، به کشوری فولادساز تبدیل شوند ما هم باید به فکر توسعه این صنعت در کشور باشیم. بر همین اساس، کارخانجات و دولت باید علاوه بر تمرکز در تولید داخلی، صادرات را نیز مدنظر قرار دهند؛ موضوعی که به دلیل مشکل تامین انرژی با مشکل جدی روبه‌رو است.

مشکلات فولادی‌ها
معاون اجرایی انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران درخصوص چالش‌های متعدد صنعت فولاد گفت: از مهم‌ترین چالش‌ها می‌توان به بحث انرژی، مقررات خلق‌الساعه و نظام قیمت‌گذاری دستوری نوین اشاره کرد که شدت آنها، تاب‌آوری صنعت فولاد را کاهش داده و این چالش‌ها با هم‌افزایی که ظرف سال‌های گذشته شکل گرفته، می‌توانند بقای صنعت فولاد کشور را به طور جدی تهدید کنند.
وحید یعقوبی با اشاره به اینکه مساله گاز برای فولادی‌ها به شدت بغرنج است، تصریح کرد: وقتی با یک چالش ملی در کشور روبه‌رو هستیم، کل کشور باید در رفع آن سهیم باشند و با تخصیص امکانات ملی، محدودیت‌های ناشی از تبعات ناترازی انرژی در کشور را به حداقل برسانند.
یعقوبی گفت: در کشور ما صنعت فولاد وابسته به برق و گاز است و این صنعت بر مبنای ذخایر ارزان گاز، سنگ‌آهن غنی و ارزان و نیروی کار ارزان شروع به توسعه کرد، اما در حال حاضر این سه مزیت در صنعت فولاد کمرنگ شده و از سوی دیگر با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام‌نشده در صنعت برق و گاز ظرف سال‌های گذشته، با مشکل ناترازی شدید انرژی مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه صنعت فولاد کشور، حداقل ۵/۳ تا ۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۱ بر اثر قطعی برق و گاز خسارت دیده است، افزود: ۷۵ درصد صنعت فولاد دنیا به روش کوره بلند و با استفاده از زغال‌سنگ و کک تولید می‌شود، ولی در ایران به دلیل فراوانی ذخایر گاز و سنگ‌آهن، تکنولوژی تولید فولاد به سمت احیای مستقیم رفته و باعث ایجاد وابستگی به برق و گاز در این صنعت شده و لذا ناترازی انرژی بیش از بقیه صنایع به صنعت فولاد آسیب می‌رساند.
یعقوبی ادامه داد: اگر موضوع ناترازی انرژی یک مشکل ملی است، طبیعتا باید رفع محدودیت‌های ناشی از آن را نیز در سطوح ملی دنبال کرد و کل کشور باید در راستای جبران آن سهیم باشند؛ به این معنا که نباید بار عمده محدودیت‌ها را صنعت فولاد به دوش بکشد، بلکه باید با تخصیص ملی منابع، محدودیت‌ها را کاهش داد و میزان تبعات ناترازی انرژی را به حداقل رساند.
وی اظهار کرد: امسال پیش‌بینی‌ها براساس اعلام شرکت ملی گاز، از ناترازی حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب در روز خبر می‌دهد که با توجه به تفاهم‌های میان وزارت صمت، شرکت ملی گاز و وزارت نفت، قرار بر این شده تا موجودی گاز به صورت بهینه بین صنایع مختلف تخصیص پیدا کند، اما مساله اصلی افزایش تولید و توزیع گاز در کشور است. در این خصوص با وجود تمایل فولادسازان به سرمایه‌گذاری در میادین کوچک و متوسط گازی کشور، متاسفانه به دلایلی از جمله نگاه امنیتی نسبت به گاز، هنوز امکان سرمایه‌گذاری فولادی‌ها فراهم نشده تا بتوانند به میزان گازی که استخراج می‌کنند به همان میزان شامل اعمال محدودیت نشوند.
یعقوبی گفت: با توجه به وضعیتی که بازار فولاد به ویژه در حلقه آهن اسفنجی دارد و با کمبودی که کشور در این محصول روبه‌رو است و چیزی حدود ۷۰ درصد گاز زنجیره فولاد هم در همین حلقه استفاده می‌شود، امیدواریم با همکاری وزارت صمت امسال نسبت به پارسال محدودیت‌های کمتری در حلقه آهن اسفنجی داشته باشیم و بتوانیم بازار فولاد را کنترل کنیم.
وی درخصوص راهکاری برای کاهش میزان زیان و عدم‌النفع شرکت‌ها گفت: مطابق ماده ۲۵و۲۶ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌و‌کار، وزارت نیرو و وزارت نفت مکلفند خساراتی که در اثر محدودیت و قطعی برق و گاز به شرکت‌ها وارد می‌شود را پرداخت کنند، اما به دلایل مختلفی این موضوع اجرا نشده است. این عدم‌النفعی که به فولادسازان وارد شده، فقط در تابستان امسال در مورد برق حدود دو میلیارد دلار ارزش تولید از دست رفته است که امیدواریم دولت و مجلس با اتخاذ تصمیماتی در قانون بودجه خسارات وارده به شرکت‌ها را جبران کنند.

پیش‌بینی تکرار قطعی گاز
عضو هیات‌مدیره خانه صنعت معدن و تجارت با بیان اینکه در بحث تامین گاز پیش‌بینی می‌شود، امسال هم با افزایش شدت سرما شاهد قطعی گاز مصرفی واحدهای تولیدی باشیم، اظهار کرد: اولویت قطع در زمان محدودیت انرژی، بخش تولید و بیشتر محل‌های تمرکز واحدهای صنعتی مثل لکه‌های صنعتی و شهرک‌های صنعتی است که قطع برای اداره گاز هم راحت‌تر است. بنابراین تولیدکنندگان با توجه به زیاد نشدن ظرفیت تولید گاز این پیش‌بینی را دارند که با محدودیت تامین انرژی مواجه شوند. البته در صورت تشدید سرمای هوا و مشکل تامین گاز برای نیروگاه‌ها احتمال محدودیت تامین برق هم وجود دارد.
آرمان خالقی با اشاره به پیامدهای محدودیت انرژی برای بخش تولید مثل افزایش قیمت تمام‌شده محصولات، عدم‌ایفای تعهدات فروش، خسارت‌های مربوط به مواد اولیه داخل خط تولید اظهار کرد: معمولا راه جایگزین این است که از سوخت جایگزین، یعنی مازوت استفاده شود که در این صورت هم خط تولید باید تغییر کند و در بخشی از محصولات هم به دلیل مسائل بهداشتی امکان استفاده از سوخت جایگزین وجود ندارد.
بنابراین به گفته عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت در شرایط موجود باید به طور جدی دنبال افزایش ظرفیت‌ها باشیم و شرکت گاز باید خود را در این زمینه توانمندتر کند. علاوه بر این به نظر می‌رسد لازم است روی بحث صرفه‌جویی در کشور به طور جدی سرمایه‌گذاری و فرهنگ‌سازی شود تا شدت مصرف بالای انرژی در کشور را تقلیل دهیم.

قطعی گاز برابر با ۳۵ درصد کاهش ظرفیت تولید!
اخیرا یک فعال صنعت فولاد با اشاره به قطعی احتمالی گاز صنایع فولادی گفته است که قطعی گاز ۳۵ درصد از تولید صنایع فولادی را کاهش می‌دهد و نتایج منفی اقتصادی را دربر خواهد داشت.
نایب‌رییس هیات‌مدیره نوردکاران ایران تصریح کرد: شرکت‌های برق و گاز، دو نهاد دولتی هستند که در ارائه خدمات به مجموعه‌های فولادی به وظایف خود عمل نکرده‌اند و در سال مهار تورم و رشد تولید این قطعی برق و گاز نتایج مطلوبی بر صنایع فولادی نخواهد داشت و با احتمال قطعی گاز در فصل سرما حدود ۳۵ درصد از واحد‌های تولیدی فولادی ظرفیت خود را از دست خواهند داد. سید علی محمد ابویی افزود: در حال حاضر دولت به شرکت‌های فولادی پیشنهاد ذخیره‌سازی گاز که یک سرمایه‌گذاری بیهوده است را ارائه داده که این طرح می‌توانست از طرف دولت انجام شود که نشد و باعث اتلاف سرمایه‌گذاری می‌شود و کار ملی و سرمایه‌گذاری مادر برای این مشکل و حل این مساله باید انجام شود. ابویی گفت: این موانع باعث کاهش تولید و فرار سرمایه‌گذارها خواهد شد و شرکت گاز باید به تعهدات و قراردادهای خود عمل کند و نباید وزارت نیرو در مواقع حساس شرکت‌ها را وادار به ایجاد نیروگاه یا سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌ها سوق دهد.

کمبود انرژی موجب کاهش درآمد ۱۰میلیارد دلاری
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد گفته است: شرکت‌های فولادی سرمایه‌گذاری‎های خود را برای ۱۵ میلیون تن فولاد انجام داده‌اند، اما به دلیل کمبود انرژی نمی‌توانند در مدار تولید قرار بگیرند و این یعنی سالانه در کشور ۱۰ میلیارد دلار درآمد از بین می‌رود.
نادر سلیمانی درباره قطعی گاز صنایع فولادی در ماه‌های آینده مطرح کرد: مساله اصلی در رابطه با قطعی برق و گاز معضل بزرگی در توسعه کشور محسوب می‌شود، به گونه‌ای که سال گذشته ۲۵۰ میلیون مترمکعب کم داشتیم و این اتفاق، تمام توسعه کشور را تحت تاثیر قرار داد.
وی افزود: میزان مصرف کل برق صنایع فولادی در زنجیره ۵/۴ تا ۵ درصد و ۵/۳ تا ۴ درصد نیز مصرف گاز آنها می‌شود که به دلیل قطعی گاز و برق، می‌توان گفت حدود ۱۵ میلیون تن تولید فولاد متوقف شده است. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، تا پایان سال جاری باید تولید فولاد به ۴۰ تا ۴۲ میلیون تن برسد که به نظر می‌رسد این مقدار تا پایان سال نهایتا ۳۰ تا ۳۲ میلیون تن، یعنی میزان تولید سال ۱۴۰۰ باشد.
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد با اشاره به میزان ارز از دست رفته کشور به دلیل کمبود انرژی گفت: با قطعی گاز و برق فولادی‌ها، علاوه بر تحت تاثیر قرار گرفتن توسعه، از برنامه تولید ۴۰ میلیون تن فولاد نیز عقب می‌مانیم. از سوی دیگر، شرکت‌های فولادی سرمایه‌گذاری‌های خود را برای ۱۵ میلیون تن فولاد انجام داده‌اند، اما به دلیل کمبود انرژی نمی‌توانند در مدار تولید قرار بگیرند و این یعنی سالانه در کشور ۱۰ میلیارد دلار درآمد از بین می‌رود.
سلیمانی با تاکید بر اینکه زمستان سال گذشته ۲۵۰ میلیون مترمکعب کمبود گاز داشتیم، اظهار کرد: در این راستا، تولیدکنندگان شمش و آهن اسفنجی که بیشترین مصرف گاز را به خود اختصاص می‌دهند، به تدریج با کاهش تولید مواجه می‌شوند. به گفته وی، کاهش تولید در شمش و آهن اسفنجی باعث می‌شود کارخانجات به صورت مستقیم قیمت تمام‌شده را افزایش دهند که در این صورت، محصول نیز با قیمت بیشتری به دست مصرف‌کننده می‌رسد.